PHÒNG CHỐNG BỆNH ĐẬU MÙA KHỈ
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trong đợt bùng phát dịch bệnh đậu mùa khỉ gần đây, từ ca bệnh đầu tiên phát hiện tại Anh ngày 13/5/2022, tính đến ngày 25/5/2022, thế giới đã ghi nhận hơn 158 trường hợp mắc bệnh, 117 trường hợp nghi ngờ tại 19 quốc gia và chưa ghi nhận trường hợp tử vong. Các ca bệnh được phát hiện đều không có tiền sử đi về từ vùng có dịch và các quốc gia ghi nhận ca bệnh chưa từng lưu hành dịch bệnh đậu mùa. WHO dự báo dịch bệnh đậu mùa khỉ sẽ tiếp tuc gia tăng số trường hợp mắc trong thời gian tới.
Theo WHO, các ca bệnh mắc đậu mùa khỉ được định nghĩa cụ thể như sau:
* Trường hợp nghi ngờ: Là người ở mọi lứa tuổi, đang sinh sống tại quốc gia không lưu hành bệnh đậu mùa khỉ, bị phát ban cấp tính không rõ nguyên nhân và có một hoặc nhiều dấu hiệu, triệu chứng sau kể từ ngày 15/3/2022 như ddau đầu, sốt (> 38,5 độ C), nổi hạch (sưng hạch bạch huyết), đau cơ, đau lưng, suy nhược.
* Trường hợp có thể: Là trường hợp nghi ngờ và có một hoặc nhiều yếu tố dịch tễ: Tiếp xúc trực tiếp với người mắc; tiếp xúc vật lý trực tiếp với da hoặc tổn thương da, bao gồm cả quan hệ tình dục; hoặc tiếp xúc với các vật dụng bị ô nhiễm như quần áo, giường hoặc đồ dùng của ca bệnh có thể hoặc xác định mắc bệnh đậu mùa khỉ trong 21 ngày trước khi bắt đầu có triệu chứng; có tiền sử đi du lịch đến các quốc gia có lưu hành bệnh đậu mùa khỉ trong vòng 21 ngày trước khi khởi phát triệu chứng; có nhiều bạn tình trong 21 ngày trước khi xuất hiện triệu chứng; có kết quả xét nghiệm huyết thanh dương tính với vi rút orthopoxvirus (trong trường hợp chưa tiêm phòng bệnh đậu mùa hoặc chưa tiếp xúc với các chủng vi rút orthopoxvirus đã biết khác); có các triệu chứng nêu trên đến mức phải nhập viện.
* Trường hợp xác định: Là trường hợp nghi ngờ hoặc có thể và có kết quả xét nghiệm RT-PCR dương tính với vi rút đậu mùa khỉ.
* Trường hợp loại trừ: Là trường hợp nghi ngờ hoặc có thể nhưng có kết quả xét nghiệm RT-PCR âm tính với vi rút đậu mùa khỉ.
Theo khuyến cáo của WHO, các trường hợp bị nghi ngờ mắc bệnh đậu mùa khỉ đều phải được điều tra và nếu được chẩn đoán xác định phải cách ly cho đến khi các tổn thương trên da của người mắc khô, bong vảy và lành hẳn.
Theo WHO, các ca bệnh mắc đậu mùa khỉ được định nghĩa cụ thể như sau:
* Trường hợp nghi ngờ: Là người ở mọi lứa tuổi, đang sinh sống tại quốc gia không lưu hành bệnh đậu mùa khỉ, bị phát ban cấp tính không rõ nguyên nhân và có một hoặc nhiều dấu hiệu, triệu chứng sau kể từ ngày 15/3/2022 như ddau đầu, sốt (> 38,5 độ C), nổi hạch (sưng hạch bạch huyết), đau cơ, đau lưng, suy nhược.
* Trường hợp có thể: Là trường hợp nghi ngờ và có một hoặc nhiều yếu tố dịch tễ: Tiếp xúc trực tiếp với người mắc; tiếp xúc vật lý trực tiếp với da hoặc tổn thương da, bao gồm cả quan hệ tình dục; hoặc tiếp xúc với các vật dụng bị ô nhiễm như quần áo, giường hoặc đồ dùng của ca bệnh có thể hoặc xác định mắc bệnh đậu mùa khỉ trong 21 ngày trước khi bắt đầu có triệu chứng; có tiền sử đi du lịch đến các quốc gia có lưu hành bệnh đậu mùa khỉ trong vòng 21 ngày trước khi khởi phát triệu chứng; có nhiều bạn tình trong 21 ngày trước khi xuất hiện triệu chứng; có kết quả xét nghiệm huyết thanh dương tính với vi rút orthopoxvirus (trong trường hợp chưa tiêm phòng bệnh đậu mùa hoặc chưa tiếp xúc với các chủng vi rút orthopoxvirus đã biết khác); có các triệu chứng nêu trên đến mức phải nhập viện.
* Trường hợp xác định: Là trường hợp nghi ngờ hoặc có thể và có kết quả xét nghiệm RT-PCR dương tính với vi rút đậu mùa khỉ.
* Trường hợp loại trừ: Là trường hợp nghi ngờ hoặc có thể nhưng có kết quả xét nghiệm RT-PCR âm tính với vi rút đậu mùa khỉ.
Theo khuyến cáo của WHO, các trường hợp bị nghi ngờ mắc bệnh đậu mùa khỉ đều phải được điều tra và nếu được chẩn đoán xác định phải cách ly cho đến khi các tổn thương trên da của người mắc khô, bong vảy và lành hẳn.
.jpg)
Hình ảnh: Da nổi mụn khi nhiễm đậu mùa khỉ (nguồn: suckhoidoisong.vn)
Thực hiện chỉ đạo của Bộ Y tế, Sở Y tế, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Ninh tăng cường giám sát phát hiện trường hợp nghi ngờ, trường hợp có thể mắc bệnh đậu mùa khỉ, tiếp tục duy trì kiểm soát người đến khám bệnh, chữa bệnh, người nhà bệnh nhân; tổ chức sàng lọc, phân luồng người vào bệnh viện, cấp cứu bệnh nhân đúng quy trình. Tăng cường giám sát và phát hiện các trường hợp có thể hoặc nghi ngờ mắc bệnh đậu mùa khỉ ngay tại khoa Khám bệnh, Trung tâm Cấp cứu & Vận chuyển 115, nhất là các trường hợp có tiền sử dịch tễ đi về từ các quốc gia đang lưu hành dịch bệnh đậu mùa khỉ (Benin, Cameroon, CH Trung Phi, CHDC Công gô, Gabon, Ghana, Bờ Biển Ngà, Liberia, Nigeria, CH Công gô, Sierra Leone và Nam Sudan). Khi phát hiện các trường hợp bệnh nghi ngờ, có thể (Theo định nghĩa của WHO), Bệnh viện báo cáo Sở Y tế, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, phối hợp với Vệ sinh dịch tễ Trung ương để lấy mẫu xét nghiệm, chẩn đoán xác định ca bệnh; tổ chức cách ly và thực hiện các biện pháp phòng chống bệnh tạm thời tránh để dịch bệnh lây lan.
Mỗi người dân hãy cùng ngành y tế chủ động tích cực thực hiện các biện pháp tạm thời phòng chống bệnh đậu mùa khỉ như sau:
Mỗi người dân hãy cùng ngành y tế chủ động tích cực thực hiện các biện pháp tạm thời phòng chống bệnh đậu mùa khỉ như sau:
- Tránh tiếp xúc gần gũi với người mắc bệnh đậu mùa, tránh tiếp xúc trực tiếp với vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn và các vật dụng, đồ dùng bị nhiễm mầm bệnh.
- Thường xuyên rửa tay sạch bằng xà phòng và các dung dịch sát khuẩn thông thường.
- Che miệng khi ho, hắt hơi.
- Người có các triệu chứng của trường hợp nghi ngờ, cần chủ động liên hệ với cơ sở y tế để được theo dõi, tư vấn kịp thời.
- Người có các triệu chứng của trường hợp nghi ngờ cần chủ động tự cách ly và tránh quan hệ tình dục; người xác định mắc bệnh phải được cách ly y tế đến khi điều trị khỏi bệnh.
Người đến các quốc gia có lưu hành dịch bệnh đậu mùa khỉ cần tránh tiếp xúc với động vật có vú bị bệnh như: động vật gặm nhấm, thú có túi, động vật linh trưởng (chết hoặc sống) có thể chứa vi rút đậu mùa khỉ, không nên ăn hoặc tiếp xúc với động vật hoang dã, không ăn thịt động vật chưa nấu chín kỹ hoặc ăn các sản phẩm của động vật bị nhiễm bệnh./.
Hoàng Thu Nga - Phòng CTXH
Liên kết website
