CAN THIỆP DINH DƯỠNG – ĐIỂM TỰA GIÚP HỒI SINH SỨC SỐNG CHO NGƯỜI BỆNH NẶNG

Tại Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 2, đội ngũ chuyên viên Khoa Dinh dưỡng phối hợp chặt chẽ với bác sĩ điều trị tại các khoa lâm sàng để đánh giá toàn diện thể trạng của từng bệnh nhân, xây dựng phác đồ dinh dưỡng cá thể hóa và theo dõi hằng ngày. Mỗi bữa ăn, mỗi khẩu phần sữa và từng thay đổi nhỏ đều được điều chỉnh linh hoạt theo mức độ dung nạp của người bệnh, nhằm bảo đảm cung cấp đủ năng lượng và các dưỡng chất thiết yếu cho quá trình hồi phục.
Trường hợp bà Lưu Thị Phiến (1964) là một minh chứng rõ nét cho hiệu quả của dinh dưỡng trong điều trị người bệnh hô hấp. Khi nhập viện, bà ở trong tình trạng suy dinh dưỡng nặng, cân nặng chỉ 32 kg, BMI 14,2; thể trạng yếu, mệt nhiều, khó thở và ho khạc đờm kém. Mỗi bữa bà chỉ ăn được vài thìa cơm, chủ yếu sử dụng sữa năng lượng thấp, không đủ đáp ứng nhu cầu cơ thể.
Xét nghiệm điện giải cho thấy sự mất cân bằng rõ rệt (Na 127 mmol/l), báo hiệu nguy cơ suy kiệt kéo dài nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời. Ở thời điểm đó, bà gần như phụ thuộc hoàn toàn vào sự hỗ trợ của người nhà trong hầu hết sinh hoạt hằng ngày.
Nhận định đây là trường hợp có nguy cơ dinh dưỡng cao, các chuyên viên Khoa Dinh dưỡng đã tiến hành đánh giá toàn diện tình trạng của bà, trao đổi với bác sĩ điều trị và xây dựng phác đồ chăm sóc theo hướng tăng năng lượng khẩu phần. Bữa ăn được chia nhỏ nhiều lần trong ngày, đa dạng từ cơm – cháo – phở để dễ tiếp nhận, kết hợp ba bữa phụ bằng sữa cao năng lượng nhằm bù đắp phần năng lượng thiếu hụt.
  
Trong quá trình triển khai, nhân viên dinh dưỡng theo dõi sát khẩu phần từng bữa, điều chỉnh lượng ăn theo khả năng dung nạp và động viên người bệnh tăng dần mức ăn khi thể trạng cải thiện. Sự thay đổi diễn ra từng ngày và thể hiện rất rõ rệt. Sau một tuần triển khai phác đồ dinh dưỡng, bà Phiến ăn uống tốt hơn, tinh thần thoải mái, giảm cảm giác mệt và không còn phụ thuộc hoàn toàn vào người nhà trong sinh hoạt. Tình trạng khó thở cải thiện, ho khạc đờm hiệu quả hơn.
Kết quả cận lâm sàng cho thấy các chỉ số điện giải ổn định trở lại, và cân nặng của bà tăng lên 33,5 kg – một bước tiến quan trọng trong quá trình phục hồi thể trạng.
  
Tiếp nối những kết quả tích cực ở trường hợp bà Phiến, một bệnh nhân khác điều trị tại khoa cùng thời điểm – ông Nguyễn Kim Phụ (1959) – cũng cho thấy sự cải thiện rõ rệt sau khi được can thiệp dinh dưỡng đúng cách.
Khi nhập viện, ông Phụ ở trong tình trạng suy hô hấp/COPD kéo dài, thể trạng gầy yếu, ăn uống rất kém; mỗi ngày chỉ sử dụng ba bát cháo nhỏ và một cốc sữa Ensure – một mức năng lượng không đủ đáp ứng nhu cầu chuyển hóa của cơ thể đang bệnh.
Tình trạng ăn uống hạn chế khiến sức cơ hô hấp của ông yếu, khả năng ho khạc đờm kém, dẫn tới việc phải thở máy không xâm nhập để duy trì hô hấp.
Trên cơ sở đánh giá dinh dưỡng ban đầu, các chuyên viên đã phối hợp với bác sĩ điều trị và người nhà xây dựng chế độ ăn tăng năng lượng, tăng đạm, chia nhỏ bữa và bổ sung sữa cao năng lượng, hướng tới khoảng 1.800 kcal/ngày. Nhờ được điều chỉnh linh hoạt theo mức dung nạp, chỉ sau một tuần, ông Phụ ăn uống khá hơn, giảm khó thở, ho khạc đờm hiệu quả và có thể cai được máy thở không xâm nhập.
Sắc mặt của ông hồng hào hơn, tinh thần tỉnh táo, giao tiếp tốt và hợp tác điều trị tích cực – minh chứng rõ ràng cho hiệu quả của can thiệp dinh dưỡng trong quá trình hồi phục ở bệnh nhân hô hấp suy kiệt.
Những kết quả trên cho thấy, can thiệp dinh dưỡng không chỉ mang tính hỗ trợ mà còn giữ vai trò như một mắt xích quan trọng trong phác đồ điều trị người bệnh hô hấp. Khi thể trạng được cải thiện, sức cơ hô hấp tăng lên, người bệnh có điều kiện hồi phục nhanh hơn và đáp ứng điều trị tốt hơn.
Một bữa ăn đúng cách hoàn toàn có thể trở thành “thuốc”, và những người làm công tác dinh dưỡng chính là những người mang loại “thuốc” đặc biệt ấy đến với bệnh nhân mỗi ngày.
Tại Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 2, công tác can thiệp dinh dưỡng được thực hiện một cách bài bản, chủ động và liên tục. Mỗi ngày, đội ngũ chuyên viên Khoa Dinh dưỡng đều đi buồng cùng bác sĩ điều trị để nắm bắt sát sao diễn biến lâm sàng của từng người bệnh. Những trường hợp có dấu hiệu suy kiệt, ăn uống kém, hoặc có nguy cơ dinh dưỡng cao đều được hội chẩn kịp thời để đưa ra phương án can thiệp phù hợp.
Từ việc đánh giá tình trạng dinh dưỡng, xây dựng khẩu phần năng lượng – đạm – vi chất, đến theo dõi khả năng dung nạp và điều chỉnh từng bữa ăn, từng loại sữa, mỗi công đoạn đều được thực hiện với sự tỉ mỉ và trách nhiệm cao. Chính sự chủ động và đồng hành sát sao ấy đã giúp nhiều người bệnh vượt qua giai đoạn nặng, cải thiện sức cơ hô hấp, phục hồi thể trạng và đáp ứng điều trị tốt hơn.
Không chỉ can thiệp dinh dưỡng hằng ngày, Khoa Dinh dưỡng của Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 2 còn xây dựng nhiều thực đơn chuyên biệt cho từng nhóm bệnh lý nhằm tối ưu hiệu quả điều trị. Các thực đơn được thiết kế theo khuyến cáo dinh dưỡng y học, phù hợp tình trạng bệnh và mức độ dung nạp của từng người bệnh. Hiện Khoa đã triển khai thực đơn dành cho người bệnh trước/sau phẫu thuật, đái tháo đường, suy thận, suy dinh dưỡng nặng, nuôi dưỡng qua ống thông, bệnh lý tiêu hóa – gan mật và ung thư. Mỗi thực đơn đều được tính toán kỹ về năng lượng – đạm – vi chất, bảo đảm an toàn và đáp ứng tối đa nhu cầu hồi phục. Hệ thống thực đơn cá thể hóa này góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc, giúp người bệnh yên tâm hơn trong suốt quá trình điều trị.
 
Có thể nói, đội ngũ làm công tác dinh dưỡng không chỉ cung cấp bữa ăn, mà đang thực sự mang đến cho người bệnh một liệu pháp điều trị – một “liều thuốc” quan trọng trên hành trình hồi phục. Sự tận tâm, kiên trì và tính chuyên nghiệp của các chuyên viên dinh dưỡng đã trở thành điểm tựa vững vàng cho người bệnh và là mắt xích không thể thiếu trong chăm sóc toàn diện tại Bệnh viện.
Bệnh viện Đa khoa Bắc Ninh số 2 sẽ tiếp tục đẩy mạnh hoạt động tư vấn và chăm sóc dinh dưỡng lâm sàng, hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng điều trị, rút ngắn thời gian nằm viện và hỗ trợ người bệnh phục hồi toàn diện. Đây cũng là định hướng quan trọng mà Bệnh viện kiên trì theo đuổi nhằm xây dựng mô hình chăm sóc người bệnh toàn diện, an toàn và hiệu quả, lấy người bệnh làm trung tâm.
 

Hoàng Thu Nga - Phòng CTXH