TUẦN LỄ BỆNH GLÔCÔM THẾ GIỚI NĂM 2022 “ĐÔI MẮT SÁNG – THẾ GIỚI ĐẸP TƯƠI”
Tuần lễ Glôcôm thế giới năm 2022, thời gian từ ngày 06/3/2022 đến ngày 12/3/2022 với chủ đề “Đôi mắt sáng – Thế giới đẹp tươi”. Đây là chương trình được tổ chức hằng năm, nhằm tuyên truyền về tác hại của bệnh Glôcôm, từ đó nâng cao ý thức phòng, chống bệnh trong cộng đồng.
Bệnh Glôcôm (bệnh tăng nhãn áp hay còn gọi là cườm nước) là một bệnh do sự tăng quá mức áp lực bên trong nhãn cầu, dẫn đến tổn thương tiến triển dây thần kinh thị giác của mắt và tổn hại thị trường mắt. Mức độ tổn hại phụ thuộc vào nhãn áp và sức chịu đựng của sợi thần kinh thị giác. Bệnh Glôcôm có 2 dạng: Bệnh Glôcôm cấp tính còn gọi là bệnh thiên đầu thống; Glôcôm mãn tính là dạng bệnh diễn biến âm thầm.
Glôcôm là nguyên nhân thứ hai (sau bệnh đục thể thủy tinh) gây mù lòa cho người ở hầu hết các khu vực trên thế giới. Ước tính hiện nay có khoảng hơn 80 triệu người mắc bệnh glôcôm trên thế giới, khoảng 50% người mắc bệnh không biết rằng họ mắc bệnh và con số này có thể cao hơn ở các nước đang phát triển. Đa số những người mù đang sống tại các nước đang phát triển, đặc biệt là người dân sinh sống tại nông thôn và miền núi, thiếu các dịch vụ chăm sóc mắt (47% bệnh nhân glôcôm thuộc về Châu Á). Điều này là do trong giai đoạn đầu, bệnh glôcôm không có triệu chứng. Nếu không được điều trị, bệnh glôcôm có thể tiến triển thành mù lòa.
Những đối tượng sau đây có nguy cơ cao mắc bệnh: Những người trên 40 tuổi, tuổi càng cao, khả năng bị Glôcôm càng lớn; người ruột thịt của bệnh nhân Glôcôm; bệnh nhân có tiền sử dùng corticoid kéo dài (tra mắt hoặc toàn thân; những bệnh nhân có bệnh toàn thân như đái tháo đường, cao huyết áp ...người có nhãn cầu nhỏ như bị viễn thị nặng, giác mạc nhỏ, tiền phòng nông hoặc những người dễ xúc cảm, hay lo âu… là cơ địa thuận lợi để xuất hiện cơn Glôcôm và người có nhãn áp cao trên 25 mmHg (đo bằng Maclakov).
Những biểu hiện của bệnh Glôcôm:
Bệnh Glôcôm cấp tính còn gọi là bệnh thiên đầu thống: Đau nhức mắt dữ dội, đau có cảm giác muốn nổ mắt ra, đau nửa đầu cùng bên dữ dội, nhìn mờ rất nhanh, có thể chỉ mờ như nhìn qua màn sương nhưng cũng có thể giảm thị lực trầm trọng xuống còn đếm ngón tay hoặc bóng bàn tay, nhìn có quầng xanh, đỏ như cầu vồng, mi mắt phù nề, mắt đỏ, buồn nôn hoặc nôn, có thể có rối loạn tiêu hóa, không ăn được hoặc không ngủ được. Đây là dạng bệnh cấp cứu nhãn khoa, phải nhập viện và điều trị tích cực để giữ thị lực.
Bệnh Glôcôm mãn tính là dạng bệnh diễn biến âm thầm với một vài dấu hiệu thoáng qua, bệnh nhân không cảm thấy đau nhức mắt, đôi khi chỉ thấy căng tức nhẹ, nhìn mờ như qua màn sương rồi tự hết, khiến bệnh nhân không mấy để ý và dễ dàng bỏ qua. Bệnh diễn tiến đến mù lòa hẳn không phục hồi nhưng người bệnh cứ nghĩ là mù do tuổi già.
Phòng bệnh Glôcôm:
Glôcôm là một bệnh rất nguy hiểm tuy nhiên chúng ta có thể phòng tránh được mù lòa do bệnh Glôcôm bằng các biện pháp thiết thực như phát hiện sớm, điều trị kịp thời, theo dõi thường xuyên, khi thấy mắt có những biểu hiện bất thường cần phải đi khám ngay, khám mắt định kỳ 6 tháng một lần tại các cơ sở y tế chuyên khoa.
Đối với những người trên 40 tuổi phải thường xuyên đi khám mắt và đo nhãn áp. Những người đã mổ Glôcôm cần được theo dõi thường xuyên và khám lại định kỳ để được bác sỹ nhãn khoa tư vấn, theo dõi một quy trình chặt chẽ nhằm kiểm soát được diễn biến bệnh, hạn chế tối đa tình trạng giảm thị lực của mắt. Một người trong gia đình bị bệnh Glôcôm thì phải đo nhãn áp cho tất cả mọi người trên 25 tuổi có cùng huyết thống.
Người dân không được lạm dụng thuốc có chứa corticoid nhất là những thuốc tra tại mắt vì có thể dẫn đến mù loà do bị glôcôm, đục thể thuỷ tinh, loét giác mạc. Nếu phải điều trị corticoid toàn thân trong một số bệnh lý khác cần phải được theo dõi chặt chẽ nhãn áp để phát hiện kịp thời những biến chứng do thuốc gây ra. Những người bị mắc bệnh đái đường, bệnh cao huyết áp cần thiết được điều trị đúng để đường huyết, hoặc huyết áp ổn định ở mức bình thường, mặt khác phải được kiểm tra đáy mắt định kỳ nhằm phát hiện tình trạng võng mạc thiếu máu do những bệnh này gây ra để điều trị laser dự phòng glôcôm tân mạch.
Hưởng ứng tuần lễ Glôcôm thế giới năm 2022, từ ngày 06 - 12/3/2022, toàn xã hội hãy tích cực tham gia vào các hoạt động chăm sóc mắt và phòng, chống mù lòa. Mỗi người dân thực hiện kiểm tra mắt định kỳ để Giữ đôi mắt sáng vì Thế giới đẹp tươi./.
Hoàng Thu Nga - Phòng CTXH