UNG THƯ TUYẾN GIÁP VÀ VAI TRÒ CỦA CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH

Ung thư tuyến giáp (thyroid cancer) là bệnh lý mắc phải trong đó các tế bào ác tính (ung thư) hình thành từ các tế bào của tuyến giáp. Đây là loại ung thư phổ biến, có xu hướng phát triển khi độ tuổi càng cao, nguy cơ ở nữ giới cao hơn nam giới.
Ung thư tuyến giáp có tiên lượng tốt, có khả năng được chữa khỏi khi phát hiện và điều trị sớm. Mặc dù vậy, không phải trường hợp nào cũng phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu bởi các biểu hiện của nó thường không rõ ràng. Vì thế, nhiều người bệnh khi khám sức khỏe định kỳ siêu âm tình cờ phát hiện ra ung thư tuyến giáp.
Ung thư tuyến giáp (ảnh minh họa) 
Có những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc bệnh?
 
Nguyên nhân của ung thư tuyến giáp thường không rõ. Tuy nhiên, một số yếu tố có khả năng làm tăng nguy cơ mắc bệnh như sau:
- Giới tính: tỷ lệ mắc ung thư tuyến giáp của phụ nữ cao hơn so với nam giới từ 2-4 lần, có thể do yếu tố liên quan đến hormone đặc thù ở nữ giới
- Tuổi tác: bệnh nhân mắc căn bệnh này chủ yếu nằm trong độ tuổi từ 30 tuổi trở lên.
- Yếu tố gia đình: Các trường hợp có tiền sử người thân trong gia đình như bố mẹ, anh chị em ruột bị ung thư tuyến giáp, có nguy cơ mắc bệnh cao hơn đặc biệt với ung thư tuyến giáp thể tủy
- Nhiễm phóng xạ: cơ thể có thể bị nhiễm phóng xạ từ bên ngoài khi dùng tia phóng xạ để điều trị bệnh hoặc bị nhiễm vào bên trong qua đường tiêu hóa, hô hấp. Đặc biệt, trẻ em rất nhạy cảm với các tia phóng xạ, do đó phụ huynh nên hạn chế việc cho trẻ tiếp xúc với các nguồn tia phóng xạ để đảm bảo sức khỏe
- Mắc bệnh tuyến giáp: những bệnh nhân bị bướu giáp, bệnh basedow hoặc viêm giáp có nguy cơ mắc bệnh ung thư tuyến giáp cao hơn những người khác
- Thiếu iod kéo dài
Triệu chứng của ung thư tuyến giáp
Ung thư tuyến giáp giai đoạn đầu có thể không gây ra bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào, thường người bệnh tình cờ phát hiện ra khi siêu âm khám sức khỏe kiểm tra hoặc khám bệnh khác vô tình thấy.
Ở giai đoạn muộn, khi khối u to lên, có thể sờ thấy hoặc xâm lấn có thể xuất hiện các triệu chứng như:
- Khó thở
- Sưng hoặc đau ở phía trước cổ
- Nuốt vướng hoặc đau khi nuốt
- Khàn giọng hoặc thay đổi giọng nói
- Sụt cân không rõ nguyên nhân
- Mệt mỏi 
Vai trò của Chẩn đoán hình ảnh trong ung thư tuyến giáp
- Ung thư tuyến giáp ở giai đoạn sớm hầu hết không có triệu chứng và thường được phát hiện tình cờ trên siêu âm kiểm tra định kỳ. Những trường hợp ung thư tuyến giáp giai đoạn muộn, khối u đã phát triển ra ngoài bao giáp xâm lấn cơ vùng cổ, di căn hạch, di căn xa sẽ gây nên triệu chứng cho bệnh nhân, khi đó việc điều trị sẽ khó khăn hơn và hiệu quả điều trị giảm. Chẩn đoán hình ảnh có vai trò quan trọng trong việc phát hiện u giáp bằng siêu âm và chẩn đoán xác định ung thư tuyến giáp bằng chọc hút kim nhỏ tuyến giáp, giúp phát hiện và điều trị sớm ung thư tuyến giáp, nâng cao tỷ lệ chữa khỏi và thời gian sống cho người bệnh.
- Chẩn đoán hình ảnh trong bệnh lý tuyến giáp gồm các phương pháp sau:
1. Siêu âm tuyến giáp
Siêu âm tuyến giáp là thủ thuật không đau, thường được áp dụng để kiểm tra các bất thường về tuyến giáp như khối u, nang, tình trạng suy giáp, cường giáp, kiểm tra sau điều trị K giáp … Khi siêu âm người bệnh sẽ được nằm ngửa cổ ra sau. Bác sĩ siêu âm có thể đánh giá tình trạng tuyến giáp của bệnh nhân, phát hiện nhân tuyến giáp và hạch nghi ngờ, chỉ định chọc hút kim nhỏ nếu cần thiết. Siêu âm là phương pháp nhanh chóng, không đau, có thể phát hiện và phân loại hầu hết các nhân tuyến giáp.
2. Chọc hút tế bào bằng kim nhỏ
Khi phát hiện khối u nhưng chưa xác định được là lành tính hay ác tính, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện phương pháp chọc hút tế bào bằng kim nhỏ. Phương pháp được thực hiện bằng cách dùng kim dài và nhỏ chọc vào tuyến giáp để hút lượng dịch và tế bào trong nhân. Mẫu thu được sẽ được phân tích dưới kính hiển vi để kiểm tra các bất thường.
3. Chụp xạ hình tuyến giáp
Để thực hiện phương pháp này, bệnh nhân sẽ được đưa chất đánh dấu phóng xạ vào cơ thể thông qua đường uống hoặc đường tĩnh mạch, sau đó dùng máy đo để kiểm tra kích thước, hình dạng tuyến giáp.
Lưu ý khi chụp xạ hình tuyến giáp, bệnh nhân cần báo cho bác sĩ về tình trạng dị ứng thuốc, việc dùng các loại thuốc điều trị bệnh lý tuyến giáp hoặc tiền sử chụp xạ hình tuyến giáp (nếu có). Phụ nữ cần lưu ý thông báo cho bác sĩ trước khi thực hiện nếu đang mang thai hoặc cho con bú.
4. Chụp cắt lớp vi tính[A1] 
Chụp cắt lớp vi tính có vai trò đánh giá mức độ xâm lấn của khối u với các cấu trúc lân cận. Chụp CLVT là cần thiết trước khi lập kế hoạch điều trị cho những trường hợp khối u lớn, tiến triển.
Thực hiện thủ thuật chọc hút kim nhỏ tuyến giáp dưới hướng dẫn siêu âm tại khoa CĐHA
 
Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Ninh, bệnh nhân khi đến khám sẽ được bác sĩ thăm khám tuyến giáp và vùng cổ, chỉ định các xét nghiệm máu và các thăm khám chẩn đoán hình ảnh cần thiết phù hợp với từng giai đoạn của người bệnh.
Hiện nay khoa Chẩn đoán hình ảnh bệnh viện có đầy đủ các phương tiện phục vụ thăm khám bệnh lý tuyến giáp như siêu âm, cắt lớp vi tính, cộng hưởng từ và các kỹ thuật xâm lấn tối thiểu như chọc hút tế bào, chọc hút điều trị gây xơ nang tuyến giáp,… với đội ngũ cán bộ y tế chuyên sâu, nhiệt tình và trách nhiệm, đáp ứng hàng nghìn lượt bệnh nhân thăm khám và điều trị trong mỗi tháng, xứng đáng là bệnh viện tuyến chuyên môn cao nhất trong toàn tỉnh Bắc Ninh.
T/g: Nguyễn Trung Thành - Khoa CĐHA

Quản trị tin tức